رئیس سازمان غذا و دارو تأکید کرد که ضابطه‌گذاری برای اضافه شدن داروهای جدید به فهرست رسمی کشور بر مبنای ارزیابی علمی، ایمنی و «مزیت درمانی قابل‌تأیید» و نیز سنجش هزینهاثربخشی انجام می‌شود تا دسترسی منصفانه و پایدار بیماران به درمان‌های نوین تضمین شود.
چه داروهایی شانس ورود به فهرست را دارند
سیاست کارگروه بررسی و تدوین فهرست دارویی، رد یا پذیرش صرف داروهای گران‌قیمت نیست؛ هدف، انتخاب داروهایی است که:
- افزایش طول عمر یا کیفیت زندگی بیماران را به صورت روشن و مستند نشان دهند؛
- ارزش هزینه‌ای مناسبی نسبت به مزیت درمانی ارائه کنند تا دسترسی گسترده و پایدار برای نظام سلامت ممکن شود.
این رویکرد به‌معنای اولویت‌بخشی به داروهایی است که در کنار اثربخشی بالاتر، مدل تأمین اقتصادی قابل‌تحملی برای سیستم بیمه‌ای و مردم دارند.
وضعیت فعلی فهرست دارویی و چالش زمان‌بندی دسترسی
هم‌اکنون بیش از ۳۸۶۰ مولکول دوز دارویی در فهرست کشور ثبت است؛ در میان آن‌ها نمونه‌هایی از داروهای نسبتاً جدید جهانی نیز دیده می‌شود که در بسیاری کشورها هنوز دسترسی کامل فراهم نشده است. رئیس سازمان غذا و دارو یادآور شد که معمولاً فاصله زمانی بین تأیید دارو در برخی مناطق (مانند آمریکا) تا ورود آن به بازارهای دیگر چند سال به طول می‌انجامد و هیچ کشوری امکان ارائه تمامی داروهای نوظهور جهان را ندارد. بنابراین انتخاب استراتژیک و تدابیر سیاست‌گذاری اهمیت پیدا می‌کند.
فرآیند علمی و شفاف تصویب دارو
ورود یک دارو به فهرست رسمی تابع چند شاخص کلیدی است: ارزیابی ایمنی، اثربخشی بالینی بر پایه داده‌های مستند، ارزیابی هزینهاثربخشی و تناسب با اولویت‌های بهداشتی کشور. این بررسی‌ها مطابق استانداردهای ملی و بین‌المللی صورت می‌گیرد تا پزشکان و مردم از رعایت معیارهای علمی و اخلاقی مطمئن باشند.
پیامدهای راهبردی برای بیماران و نظام سلامت
تصمیم مبتنی بر مزیت درمانی و هزینهاثربخشی دو پیامد مهم دارد:
- حفظ پایداری مالی نظام درمان تا منابع صرف بیشترین اثربخشی ممکن شود؛
- افزایش عدالت دسترسی به داروها برای گروه‌های بیشتری از بیماران به‌جای تمرکز بر تأمین صرفِ داروهای بسیار گران‌قیمت برای شمار اندکی.
جمع‌بندی
سیاست فهرست‌گذاری دارو در ایران تلاش می‌کند بین نوآوری درمانی و واقعیت‌های اقتصادی تعادل برقرار کند؛ ورود داروهای جدید منوط به اثبات مزیت بالینی و قابل‌تحمل بودن هزینه‌ها برای سیستم سلامت است. این رویکرد تضمین می‌کند که تصمیمات دارویی هم علمی باشند و هم در خدمت سلامت جمعی و عدالت در دسترسی.
سیما غلامی، خبرنگار و نویسنده باسابقه در مجله خبری «عصر ارومیه» است که با قلمی توانمند و نگاهی دقیق به مسائل، به پوشش اخبار منطقه می‌پردازد. او با سال‌ها تجربه در عرصه رسانه، به یکی از چهره‌های مورد اعتماد در میان مردم و مسئولان تبدیل شده است.
