در یک سال اخیر، آموزش عالی انگلستان با تعطیلی نزدیک به چهار هزار رشته تحصیلی مواجه شده است؛ پدیده‌ای که بیش از همه دانشگاه‌های کم‌اعتبار را تحت تأثیر قرار داده و کارشناسان را نسبت به آینده تنوع آکادمیک این کشور نگران کرده است.
شکاف ساختاری میان مؤسسات آموزشی
مطالعه جدید Times Higher Education نشان می‌دهد در میان رشته‌های کارشناسی، دانشگاه‌های کم‌اعتبار ۱۲ درصد برنامه‌های خود را حذف کرده‌اند، دانشگاه‌های متوسط ۶ درصد و مؤسسات ممتاز تنها ۵ درصد. در مقطع تحصیلات تکمیلی نیز دانشگاه‌های کم‌اعتبار با ۱۳ درصد تعطیلی، بیشترین کاهش را تجربه کرده‌اند، در حالی که این رقم برای دانشگاه‌های نخبه ۷ درصد است.
گلن اوهارا، استاد دانشگاه آکسفورد بروکس، این روند را نشانه‌ای از فروپاشی ایده «نظام دانشگاهی ملی برای همه» توصیف می‌کند و پل اشوین از دانشگاه لنکستر هشدار می‌دهد که این چرخه معیوب بازارمحور می‌تواند کیفیت و تنوع آموزش عالی را به خطر اندازد.
رشته‌های در معرض خطر
بیشترین میزان حذف در حوزه‌های کشاورزی، غذا و رشته‌های وابسته (۲۰ درصد) رخ داده و پس از آن علوم فیزیکی (۱۲ درصد)، علوم اجتماعی (۱۰ درصد) و زیستی و ورزشی (۱۰ درصد) قرار دارند. در نقطه مقابل، رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی با تنها ۲ درصد تعطیلی کمترین آسیب را دیده‌اند. در دانشگاه‌های کم‌اعتبار، نزدیک به ۳۰ درصد از رشته‌های زبان و بیش از یک‌سوم رشته‌های ریاضی حذف شده است؛ نرخی که در مؤسسات برتر زیر ۵ درصد است.
راهکارهایی برای حفظ تنوع آکادمیک
برای جلوگیری از گسترش این شکاف و تضمین دسترسی برابر به آموزش، کارشناسان پیشنهاد می‌کنند:
- بازنگری در سازوکار تأمین مالی دانشگاه‌ها و تخصیص بودجه‌ای پایدار برای حفظ رشته‌های کم‌تقاضا
- تشویق برنامه‌های مشترک میان دانشگاه‌ها و تقویت آموزش آنلاین برای کاهش هزینه‌های اجرایی
سیما غلامی، خبرنگار و نویسنده باسابقه در مجله خبری «عصر ارومیه» است که با قلمی توانمند و نگاهی دقیق به مسائل، به پوشش اخبار منطقه می‌پردازد. او با سال‌ها تجربه در عرصه رسانه، به یکی از چهره‌های مورد اعتماد در میان مردم و مسئولان تبدیل شده است.
