ناصر حجازیفر، مدیرکل صداوسیمای آذربایجان غربی، از آمادهسازی و رونمایی قریبالوقوع مستند حماسی «زری خانم» در کنگره ملی ۱۲ هزار شهید استان خبر داده است. این اثر که به مراحل پایانی فیلمبرداری رسیده، روایتی جذاب از رشادتهای یک شیرزن آذربایجانی در تاریخ معاصر است که در سالهای پرآشوب کشور، نقشآفرینی بیبدیلی از خود نشان داد.
<
>
مستند «زری خانم» در گامهای پایانی تولید
به گفته ناصر حجازیفر، مدیرکل صداوسیمای آذربایجان غربی، پروژه ساخت مستند «زری خانم» با پیشرفت ۹۵ درصدی مراحل فیلمبرداری خود را به پایان رسانده و در آستانه ورود به مرحله تدوین قرار دارد. وی در بازدید از پشتصحنه این اثر در قلعه تاریخی روستای عسگرآباد کوه ارومیه، که یادگاری از دوران قاجار است، اظهار داشت که پس از اتمام تدوین، این مستند زری خانم در کنگره عظیم ۱۲ هزار شهید استان رونمایی خواهد شد. فیلمبرداری این اثر حماسی از هفتم مهرماه ۱۴۰۴ از دروازه سنگی شهرستان خوی آغاز شده و پس از ضبط صحنههای متعدد در مناطق تاریخی از جمله روستای عسگرآباد کوه، قرار است در همان دروازه سنگی خوی به پایان برسد.
هدف از ساخت مستند «زری خانم»: پاسداشت تاریخ مقاومت
حجازیفر با اشاره به ضرورت روایت تاریخ پر افتخار استان، ساخت مستند «زری خانم» را گامی مهم در این راستا دانست. او تأکید کرد: «استان آذربایجان غربی سرشار از ناگفتههای تاریخی، دلاوریها و قهرمانیهایی است که متأسفانه تاکنون کمتر به آنها پرداخته شده است. این پروژه تلاشی است برای به تصویر کشیدن این گنجینه پنهان.» وی ابراز امیدواری کرد که این مستند زری خانم سرمنشأیی برای تولید مجموعههای مستند دیگر درباره قهرمانان تاریخی استان باشد و برگ زرین دیگری بر افتخارات منطقه افزوده شود.
«زری خانم» کیست؟ روایت یک حماسه تاریخی
مستند «زری خانم» به زندگی پر افتخار و حماسی بانویی شجاع از دیار آذربایجان میپردازد که در خرداد سال ۱۲۹۷ شمسی (ژوئن ۱۹۱۸ میلادی)، در برههای حساس از تاریخ ایران، نقش محوری ایفا کرد. در آن زمان، مناطق شمال غرب ایران، به ویژه شهرهایی چون خوی، ارومیه و سلماس، دستخوش ناآرامیها و تجاوزات نیروهای متخاصم، بهویژه ارامنه بودند که با سوءاستفاده از خلاء قدرت پس از جنگ جهانی اول و ضعف دولت مرکزی قاجار، سودای تصرف این مناطق را در سر داشتند. در چنین شرایطی، زری خانم با شجاعت و غیرت مثالزدنی، مردان منطقه را برای دفاع از سرزمین مادری و مقابله با تهاجمات فراخواند و خود نیز در این نبرد شیرزنانه پیشگام شد. این رویداد، نمادی از مقاومت مردمی در برابر اشغالگری و تلاش برای حفظ تمامیت ارضی کشور است.
دوران قاجار و حوادث پس از جنگ جهانی اول: در سالهای پایانی سلسله قاجار، ایران به دلیل ضعف حکومت مرکزی و نفوذ قدرتهای بیگانه، به ویژه روسیه و انگلستان، شاهد ناآرامیهای داخلی و تجاوزات خارجی بود. شمال غرب ایران، به دلیل موقعیت استراتژیک و تنوع قومیتی، همواره صحنه درگیریها و کشمکشهای منطقهای محسوب میشد. حوادث مربوط به مقاومت زری خانم نیز در همین بستر تاریخی شکل گرفت.
نقش زنان در تاریخ ایران: تاریخ ایران سرشار از نمونههایی از زنان قهرمان و مبارزی است که در بزنگاههای تاریخی، نقشآفرینی کردهاند. روایت زندگی زری خانم، تجلیبخش این روحیه سلحشوری و دفاع از آب و خاک در میان زنان ایرانی است و اهمیت بازخوانی این چهرههای تاریخی را دوچندان میکند.
کنگره ۱۲ هزار شهید آذربایجان غربی، میزبان رونمایی از مستند زری خانم
انتخاب کنگره ۱۲ هزار شهید آذربایجان غربی برای رونمایی از مستند «زری خانم»، دارای پیامهای عمیقی است. این کنگره که به منظور گرامیداشت یاد و خاطره شهدای گرانقدر استان و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت برگزار میشود، بستر مناسبی برای معرفی شخصیتهایی چون زری خانم است که با رشادت خود، راه را برای حفظ استقلال و امنیت این سرزمین هموار ساختند. رونمایی از این مستند زری خانم در چنین فضایی، نشاندهنده پیوند عمیق میان قهرمانان گذشته و شهدای معاصر است که همگی در راه دفاع از ایران اسلامی جانفشانی کردهاند. این رویداد فرهنگی، فرصتی مغتنم برای آشنایی نسل جوان با گذشته پر افتخار استان و الگوگیری از قهرمانان ملی است.
با تکمیل نهایی مستند «زری خانم» و نمایش آن در کنگره ۱۲ هزار شهید، امید میرود که فصلی نو در روایتگری تاریخ شفاهی و حماسی آذربایجان غربی گشوده شود و میراث ارزشمند این سرزمین از گزند فراموشی مصون بماند.
مطالب مرتبط
- تئو یانسن داوینچی زنده و خالق موجودات ساحلی
- بازسازی سینماهای آذربایجان غربی در انتظار حمایت استانی
- فیلم کوتاه «سفر» بیضایی با نسخه ترمیمشده در جشنواره فیلم لندن درخشید
- ترند کلین گرل؛ از نماد سادگی تا تهدید سلامت جسم و روان

سیما غلامی، خبرنگار و نویسنده باسابقه در مجله خبری «عصر ارومیه» است که با قلمی توانمند و نگاهی دقیق به مسائل، به پوشش اخبار منطقه میپردازد. او با سالها تجربه در عرصه رسانه، به یکی از چهرههای مورد اعتماد در میان مردم و مسئولان تبدیل شده است.