آذربایجان غربی، استانی که زمانی به عنوان قطب آب شیرین کشور شناخته میشد، امروزه با چالشی جدی در حوزه منابع آبی روبرو است. رشد بیرویه حفر چاههای غیرمجاز، بهویژه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، یکی از عوامل اصلی بروز این بحران است.
وجود بیش از ۷۵ هزار حلقه چاه غیرمجاز در این استان، فشار مضاعفی بر سفرههای آب زیرزمینی وارد آورده و به تبع آن، حیات دریاچه ارومیه را به شدت تهدید میکند. این در حالی است که کاهش بارندگیها و خشکسالیهای اخیر نیز بر وخامت اوضاع افزوده است.
توسعه بیرویه کشاورزی و کشت محصولات آببر در سالهای گذشته، موجب شد تا بهرهبرداران به حفر چاههای غیرمجاز روی آورند. این اقدام نه تنها به تخلیه بیرویه سفرههای آب زیرزمینی منجر شد، بلکه سه دشت مهم استان یعنی کهریز، سلماس و خوی را نیز به وضعیت بحرانی و فوق بحرانی رساند.
مطالعات نشان میدهد که آذربایجان غربی با وجود داشتن تنها ۲.۲ درصد از مساحت ایران، حدود ۲۱ درصد از کل چاههای غیرمجاز کشور را در خود جای داده است. این آمار نگرانکننده، نشان از برداشت بیرویه و غیرقانونی از منابع آبی این استان دارد.
با توجه به اهمیت موضوع، طرح ملی احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در کشور اجرا شده است. در این طرح، اقداماتی همچون پر کردن چاههای غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند و اصلاح پروانهها انجام میشود. با این حال، به نظر میرسد برای نجات دریاچه ارومیه و احیای سفرههای آب زیرزمینی، نیاز به اقدامات جدیتر و هماهنگتری است.
در مجموع، بحران آب در آذربایجان غربی، تهدیدی جدی برای محیط زیست، کشاورزی و اقتصاد استان است. برای مقابله با این بحران، علاوه بر اجرای طرحهای احیا، باید به دنبال راهکارهای پایدارتری همچون تغییر الگوی کشت، استفاده از روشهای آبیاری مدرن و افزایش آگاهی عمومی در خصوص اهمیت صرفه جویی در مصرف آب بود.
جدید ترین اخبار استان آذربایجان غربی را در مجله خبری عصر ارومیه بخوانید.