رییس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پول‌شویی از موفقیت‌های قابل توجه در نیمه نخست سال جاری خبر داد: بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان مالیات و جرایم از محل کتمان درآمد (ماده ۱۹۲ قانون مالیات‌های مستقیم) وصول شده و اطلاعات ۵۹۴ مودی مشکوک به پول‌شویی به مرکز اطلاعات مالی ارسال شده است. این آمار نشان‌دهنده تشدید نظارت‌ها، افزایش گزارش‌های مردمی و فعال‌تر شدن عملیات میدانی است.
عملکرد و آمار کلیدی نیمه اول سال
معاونت مذکور اعلام کرد در این دوره:
- ۴۴۶ مورد بازرسی مالیاتی انجام شده که منجر به صدور بیش از ۴۲۰۰ برگ تشخیص مالیاتی به ارزش بیش از ۳۵ هزار میلیارد ریال و حدود ۲۱۰۰ برگ قطعی به ارزش بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال گردید.
- از محل کتمان درآمد، حدود ۱۱۲ هزار میلیارد ریال (معادل ۱۱ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان) مالیات وصول شده است.
- در کنار این‌ها، نزدیک به ۳۹۰۰ مؤدی در فهرست فاقد اعتبار مالیاتی قرار گرفتند و بیش از ۴۵۰۰ مؤدی مشکوک شناسایی شدند.
همچنین بیش از ۱۰ هزار و ۹۰۰ گزارش مردمی در حوزه فرار مالیاتی ثبت و بیش از ۳۰۰۰ بازدید میدانی انجام شد که نتیجه آن شناسایی ۶۳۵ فرد فاقد پرونده مالیاتی و پی‌گیری صدها مورد استعلام تراکنش بانکی بوده است.
برداشت تحلیلی از روندها
این ارقام چند کلیدواژه مهم را برجسته می‌کنند:
- اثرگذاری گزارش‌های مردمی که نقش تعیین‌کننده‌ای در کشف تخلفات داشته‌اند؛
- گسترش استفاده از ابزارهای اطلاعاتی و بانکی برای احراز الگوهای مشکوک و ارسال آنها به مرکز اطلاعات مالی؛
- جهش در دریافت مالیات از محل کتمان درآمد که نشان می‌دهد تمرکز بر پرونده‌های پنهان‌سازی درآمد به بازگشت درآمدهای قابل‌توجه منتهی شده است.
در عین حال، آمار شناسایی گسترده مودیان فاقد پرونده یا مشکوک، نشان‌دهنده وجود بسترهای قانونی و اجرایی برای تعمیق پایش و نیز نیاز به ظرفیت‌سازی برای رسیدگی سریع‌تر و دقیق‌تر این پرونده‌هاست.
راهکارهای پیشنهادی برای تقویت مبارزه پایدار
- تقویت سازوکارهای گزارش‌محور از طریق تسهیل و تشویق گزارش‌های مردمی و تضمین محرمانگی گزارش‌دهنده؛
- توسعه سامانه‌های داده‌محور و فرایندهای بین‌دستگاهی برای تبادل اطلاعات مالی و بانکی به‌سرعت و با ضمانت حقوقی؛
اجرای این راهکارها موجب می‌شود نه‌فقط حجم وصولی‌ها حفظ شود، بلکه از شکل‌گیری رفتارهای فرار از مالیات پیشگیری شده و شفافیت اقتصادی افزایش یابد.
گزارش نیم‌سال اول نشان می‌دهد که با ترکیب بازرسی میدانی، استفاده از ابزارهای اطلاعاتی و مشارکت مردمی می‌توان بخش عمده‌ای از منابع مالیاتی مغفول را شناسایی و وصول کرد؛ اما تداوم اثرگذاری مستلزم تقویت ظرفیت‌های قضایی، حقوقی و فناوری اطلاعات است تا نظام مالیاتی تاب‌آوری بیشتری در برابر فرار مالیاتی و پول‌شویی پیدا کند.
سیما غلامی، خبرنگار و نویسنده باسابقه در مجله خبری «عصر ارومیه» است که با قلمی توانمند و نگاهی دقیق به مسائل، به پوشش اخبار منطقه می‌پردازد. او با سال‌ها تجربه در عرصه رسانه، به یکی از چهره‌های مورد اعتماد در میان مردم و مسئولان تبدیل شده است.
